WEST NILE GROZNICA

Neurološko oboljenje ljudi i konja kojeg uzrokuje neuroinvazivni virus iz roda Flavivirus, familija Flaviviridae.

ETIOLOGIJA

Familija Flaviviridae sadrži tri roda: Flavivirus, Pestivirus i Hepacivirus. Iako imaju sličnu genomsku organizaciju, ovi virusi su genetski i biološki različiti. Najmanje polovina virusa iz ove familije su zoonotični. Rod Flavivirus sadrži još i uzročnike: japanskog encefalitisa, St.Louis encefalitis, Murray Valley encefalitis kao i Usutu i Kunjin virus. Oboljenje je zabilježeno širom svijeta. West Nile virus (WNV) je neurotropan, a u mozak dospijeva hematogenim (izaziva promjene na krvno-moždanoj barijeri) i transneuralno (retrogradnim aksonalnim transportom). Virus ima tri strukturna i sedam nestrukturnih proteina: strukturni (omotač (C), predmembranski (prM) i membranski (M) protein), nestrukturni (1, 2, 3, 4 ,5, M i E). M i E su značajni za virulenciju. M protein se formira od prekursorskog prM proteina.

EPIDEMIOLOGIJA

Genetska analiza WN izolata razdvaja sojeve virusa u dvije linije na osnovu njihove distribucije: linija 1 (sjeverna i centralna Afrika, Bliski Istok, Europa, Indijski subkontinent, Australija i Sjeverna i Centralna Amerika), linija 2 (endemična u južnoj Africi i Madagaskaru). Sojevi iz obje linije mogu uzrokovati oboljenje i kod ljudi i kod životinja. Virus se održava cirkulirajući između amplificirajućih domaćina, najčešće divlje ptice i insekata koji su vektori oboljenja, a to su komarci iz roda Culex (u Europi: C.pipiens i C.modestus). Konji i ljudi predstavljaju slučajne (akcidentalne) domaćine uzročnika. Amplificirajući domaćini su oni kod kojih se viremije održava na dovoljnoj razini i trajanju (1-5) dana što pruža šansu za hranjenje komaraca i njihovu posljedičnu infekciju. Kod konja viremija je obično na niskom nivou. Transmisija uzročnika se vrši jedino sa ubodom insekta prilikom hranjenja. Tokom hladnijih mjeseci virus prezimljava u vertikalnoj transmisiji u populaciji vektora i latentnom infekcijom ptica. Konji svih starosnih kategorija su osjetljivi na infekciju kao i svih rasa i oba spola. Pojavu WNV infekcije uslovljava sezonska aktivnost komaraca koja obično počine u julu sa vrhom incidence u septembru i oktobru, a opada sa pojavom prvih mrazeva.

KLINIČKA SLIKA

Inkubacioni period se kreće od 3 do 15 dana. Neurološki znakovi se obično javljaju od 5. do 22. dana od infekcije. Najčešći klinički znakovi su: slabost (94-100%), ataksija (72%), izmjenjena mentalna aktivnost (67%), groznica u ranoj fazi bolesti (65%), mišićni trzaji (61%), deficiti kranijalnih nerava (44%), ležanje (30%), anoreksija (47%) i bruksizam (20%). Karekterističan znak oboljenja je tremor mišića oko područja usta (u manjoj mjeri očnih kapaka) tokom akutne faze bolesti.

Prognoza bolesti zavisi od težine kliničkih znakova. Većina konja se oporavlja nakon 3 do 7 dana od ispoljavanja kliničkih znakova, a potpuni oporavak je unutar 1 do 6 mjeseci i očekuje se kod 90% slučajeva.

DIJAGNOZA

Dijagnoza oboljenja se zasniva na:

1. Detekciji i identifikaciji uzročnika (PCR, imunohistohemija i izolacija u tkivnim kulturama): detekcija uzročnika od živih, klinički bolesnih konja obično je otežana jer je viremija prolazna i nije stalna. Stoga se izolacija izvodi iz tkiva mozga i kičmene moždine.

2. Detekciju imunog odgovora (serološki testovi): ELISA (IgG indirektna i kompetetivna i IgM), test neutralizacije plaka (PRN) i neutralizacija virusa (VN). IgM specifična antitijela se mogu detektovati od 7 dana do 2 mjeseca od infekcije. WNV neutralizirajuća antitijela se mogu najranije detektovati nakon 2 sedmice od infekcije i perzistiraju više od jedne godine.

DIFERENCIJALNA DIJAGNOZA

Ekvini encefalomijelitisi, herpesvirusna mijeloencefalopatija, hendravirusna infekcija, bjesnilo, botulizam, hepatična encefalopatija, borna oboljenje, protozoarni mijeloencefalitis, leukoencefalomalacija.

LIJEČENJE I KONTROLA OBOLJENJA

Potporna terapija je najbitnija u tretiranju znakova oboljenja. Akutni tretman: nesteroidni antiinflamatorni lijekovi (fluniksin meglumin 1.1 mg/kg svakih 12h IV), manitol i dimetil sulfoksid (DMSO)) kako bi se smanjio edem mozga, intravenozni fluidi, antibiotska terapija za sprječavanje sekundarnih bakterijskih infekcija uslijed ležanja. Hronični tretman: briga oko životinje koja ne može ustati, natrijum deksametazon (kontraverzno), detomidin. Kontrola bolesti se ostvaruje putem programa vakcinacije i minimiziranju izlaganja vektorima. Vakcinacija (inaktivirana i živa rekombinantna canarypox-vektorska vakcina). Minimiziranje izlaganja: reduciranje populacije vektora, boravak konja u štalama tokom sezone komaraca.