KREČNO I KAMENO LEGLO

ETIOLOGIJA

Gljivična oboljenja poklopljenog i nepoklopnjenog pčelinjeg legla, dok uzročnik kamenog legla može inficirati i odrasle pčele. Uzročnik krečnog ili vapnenog legla je Ascosphaera apis, a gljivice iz roda Aspergillus su uzročnici kamenog legla i to: A. flavus, A. fumigatus i A. niger. Krečno leglo se znatno češće javlja u odnosnu na kameno leglo. Kameno leglo je jedina do sada poznata zoonoza koja se može prenijeti sa pčela na ljude. Gljivice formiraju spore tokom seksualne reprodukcije. U organizam se unose putem hrane ili preko površine dospiju u unutrašnost organizma pčele.

KLINIČKA SLIKA

Krečno leglo

Simptomi oboljenja zavise od infektivnog stadija larve. Mlade inficirane larve obično ne pokazuju znakove oboljenja. Larve koje su uginule skupljaju se i suše tako da formiraju bijelu ili smeđe-crnu kredicu kao mumije. Terenskom pretragom mogu se vizuelno ustanoviti mumije koje se na pritisak mogu lako zdrobiti.

Kameno leglo

Oboljenje se teško može primijetiti u ranoj fazi infekcije. Gljivice rastu brzo i formiraju bjeličasto-žuti prsten (okovratnik) blizi završetka flave inficirane larve. Nakon smrti larva očvrsne i teško se na pritisak drobi. Na kraju gljivica prekrivq čitavu površinu larve i formira lažnu kožu. Tokom ove faze larva je prekrivena zelenim, praškastim sporama gljivica. Spore A.flavus su žućkasto zelene boje, A.fumigatus sivkasto zelene dok su kod A.niger crne.

DIJAGNOZA

Dijagnoza oba oboljenja je relativno jednostavna na osnovu znakova oboljenja i promjena prisutnih u košnici na leglu. Konfirmacija pojedinačnog oboljenja se može izvršiti na osnovu mikroskopske pretrage.

KONTROLA OBOLJENJA

Kao i kod većine infekcija legla, pčele same uklanjaju inficirane larve ili lutke. Pčelar može stimulirati higijensko ponašanje pčela. Kao najvažnijim se smatra adaptacija veličine košnice veličini same kolonije. U ovom slučaju pčele mogu svakodnevno istraživati i uklanjati patogene iz košnice. Također pčelar treba osigurati da kolonija ima snažnu populaciju pčela radilica. Tokom rane faze oboljenja dodavanje mladih radilica i legla zajedno sa hranjenjem sirupom ili šećerom pokazalo se korisnim. Košnica treba biti adekvatno ventilirana kako ne bi došlo do nakupljanja vlage što pogoduje rastu gljivica.