Infektivno oboljenje preživara koje se manifestuje anoreksijom, groznicom i respiratornim znakovima kao što su dispneja, polipneja, kašalj i nosni iscjedak. Svrstano je na A listu zaraznih bolesti preživara- OIE.
SINONIMI
Bolest pluća, CBPP.
ETIOLOGIJA
Uzročnik oboljenja je Mycoplasma mycoides subsp. mycoides male kolonije (MmmSC). MmmSC pripada ”klasteru mikoplazimi” koji zapravo predstavlja mikoplazmatske vrste koje su patogeni preživara. Pored MmmSC postoje još M. mycoides subsp. mycoides velike kolonije (MmmLC) uzročnik kontagiozne agalakcije kod koza, Mycoides subsp. capri (uzročnik pneumonije koza), M. capricolum subsp. capricolum (uzročnik pneumonije i kontagiozne agalakcije kod koza), M. capricolum subsp. capripneumoniae (uzročnik kontagiozne pleuropneumonije koza) i M. bovine grupa 7 (Bg7) koji uzrokuje artritis, maistitis i pneumoniju kod goveda.
EPIDEMIOLOGIJA
CBPP se smatra jednim od ekonomski najvažnijih oboljenja u industriji goveda. Oboljenje se trenutno javlja u području sub-saharske Afrike, a u Europi se zadnji put pojavilo 1999. godine u Portugalu. Od 2004. godine Europa je proglašena slobodnom od CPBB ali su velike mjere predostrožnosti i dalje prisutne. Ima veliki utjecaj na industriju goveda najviše zbog brzog širenja. Izvor infekcije predstavljaju oporavljene kliconoše koje uzročnika mogu nositi do 3 godine. Transmisija uzročnika je odvija direktnim kontaktom bolesnih i zdravih životinja. U prirodnim uvjetima se javlja samo kod goveda.
KLINIČKA SLIKA
Inkubacioni period uzročnika je između 3 sedmice i 6 mjeseci. Tok bolesti može biti hiperakutan (rijetko), akutan (najčešće), hroničan ili subakutan. Akutna infekcija se očituje sa visokim morbiditetom koji iznosi 90% i mortalitetom oko 50%. Otprilike se 25% oboljelih životinja oporavi bez ispoljavanja kliničkih znakova i ostaju kliconoše uzročnika. Akutna forma: iznenadna groznica (40ºC), pad produkcije mlijeka, anoreksija i prestanak preživanja. Životinja je teško depresivna, dolazi do pojave kašlja prilikom napora i evidentan je torakalni bol. Disanje je plitko, ubrzano i udruženo sa zvukovima hroktanja.
Auskultacijom se mogu ustanoviti pleuralne frikcije u ranoj fazi bolesti, a u kasnijoj se mogu čuti šumovi zapljuskivanja tečnosti. Kod teladi se javljaju endokarditis i miokarditis Smrt se javlja nakon nekoliko dana do tri sedmice. Hronična i subakutna forma: mogu biti klinički normalne dok se kod nekih mogu javiti inaktivni plućni sekvestri sa nekrotičnim centrom koji može izazvati toksemiju, hronični kašalj ili respiratorni distres.
DIJAGNOZA
Dijagnoza oboljenja se zasniva na:
Detekciji i identifikaciji uzročnika: in-vitro izolacija i PCR.
Detekciji imunog odgovora (serološki testovi): reakcija vezivanja komplemenata (CFT), imunobloting i kompetetivna ELISA.
DIFERENCIJALNA DIJAGNOZA
Ehinokokoza, aktinobaciloza, plućni apscesi, hemoragična septikemija, slinavka i šap, kuga goveda, pastareloza i ostale mikoplazme.