BOVINA VIRALNA DIJAREJA

Virusna infekcija primarno alimentarnog sistema, a može zahvatiti i ostale organske sisteme i koje je endemično širom svijeta. Smatra se jednim od najznačajnijih oboljenja u industriji goveda.

SINONIMI

Mukozna bolest (MD)

ETIOLOGIJA

Uzročnik je virus bovine dijareje (eng.bovine virus diarrhea virus-BVDV), koji pripada rodu Pestivirus (RNA), familiji Flaviviridae. Trenutno su prepoznate 4 vrste virusa u rodu Pestivirus: Virus bovine viralne dijareje tip 1 (BVDV-1); Virus bovine viralne dijareje tip 2 (BVDV-2); Virus border oboljenja ovaca (BDV) i Virus klasične kuge svinja (CSFV).

Opisano je 12 subgenotipova BVDV-1: od BVDV 1a do BVDV-1l; i 2 subgenotipa BVDV-2: BVDV-2a i BVDV-2b. Pored toga sojevi uzročnika (BVDV-1 i BVDV-2) se mogu podijeliti na dva biotipa:

  • Necitopatogeni (NCP): uzrokuju male promjene u ćelijama.
  • Citopatogeni (CP): uzrokuje promjene u ćelijama što dovodi do njihove smrti.

EPIDEMIOLOGIJA

Prevalenca inficiranih životinja je visoka, dok je incidenca kliničkog oboljenja niska. Goveda se smatraju prirodnim domaćinom BVDV. Glavni izvor zaraze su perzistentna inficirana goveda koja virus šire putem nazalnih sekreta, urina, mlijeka i kolostruma, tečnostima iz uterusa, pljuvačkom i sjemenom. Transmisija se odvija horizontalnim (perzistentno inficirane životinje i životinje u akutnoj fazi bolesti) i vertikalnim putem.

KLINIČKA SLIKA

BVDV infekcija uzrokuje širok spektar kliničkih manifestacija. Infekcija protiče akutno i hronično.

Akutna infekcija

Javlja se u postnatalnom periodu.

Podijeljenja je u šest kategorija:

  1. Akutna-tiha BVDV infekcija: u 90% slučajeva prolazi bez kliničkih manifestacija. Ako se pojave klinički znaci očituje se umjerenom groznicom, leukopenijom i smanjenom proizvodnjom mlijeka.
  2. Akutna-teška BVDV infekcija: dijareja, pireksija, smanjena produkcija mlijeka, oralni ulceri. Mortalitet se kreće od 10% do 20%.
  3. Hemoragična BVDV infekcija: karakteriše se trombocitopenijom kod imunokompetentnih teladi. Dolazi do krvave dijareje, epistakisa, petehija, hipemije, hemoragija na mjestu uboda.
  4. Akutna BVDV infekcija-imunosupresija: pojačava patogenost-sinergizam sa: BHV-1, uzročnicima aktinomikoze, papularnog stomatitisa, enteritisa, kolibaciloze, metritisa i mastitisa.
  5. Akutna BVDV infekcija-respiratorno oboljenje: bitan u patogenezi bovinog respiratornog kompleksa.
  6. Akutna BVDV infekcija-reproduktivno oboljenje: uzročnik se širi spermom bika. Kod ženki uzrokuje probleme prilikom oplodnje, smrt embriona, fetalnu smrt (abortus), perzistentnu infekciju i kongenitalne defekte.

Hronična infekcija

Razvija se iz akutne. Dolazi dointermitentnih pojava: dijareje, inapatence, progresivne emacijacije, grubog dlačnog prekrivača, nadutosti, deformiteta papaka i hroničnih erozija oralne šupljine i kože.

Perzistentna infekcija (PI)

Razvija se tokom graviditeta i virus je prisutan u svim organima i tkivima. PI teladi imaju nivo mortaliteta u prvoj godini života oko 50%. Oboljenje se javlja u obliku mukozne bolesti koje je najozbiljnija klinička manifestacija, a koje nastaje usljed infeckije PI (prethodno inficirana sa NCP BVDV) životinje sa CP BVDV. Protiče: akutno (mortalitet i do 100%) i hronično.

DIJAGNOZA

Dijagnoza oboljenja se zasniva na:

  1. Detekciji i identifikaciji uzročnika: izolacija virusa, imunoflorescenca ili imunohistohemija-IHC, ELISA (monklonalna-ACE) i PCR.
  2. Detekciji imunog odgovora (serološki testovi): serum neutralizirajući test, ELISA (kompetetivna). Dijagnoza akutne infekcije je moguća od 8. do 10. dana od infekcije (3.dan najranije).

Identifikacija PI životinja: uzimanje uzoraka pune krvi od svih životinja (ACE ili PCR), uzimanje seruma od životinja starijih preko 3 mjeseca (izolacija virusa, ACE ili PCR), biopsija kože (IHC na fiksiranim ili ACE na svježim uzorcima), zbirni uzorak mlijeka (PCR ili izolacija virusa), testiranje svih tek rođenih teladi bilo kojim testom.

DIFERENCIJALNA DIJAGNOZA

Zimska dizenterija, salmoneloza, paratuberkuloza, vezikularna bolest, kuga goveda.

KONTROLA OBOLJENJA

Zasniva se na eliminiranju rezervoara patogena i limitiranju transmisije sa inficiranih na osjetljive životinje. Kontrola i prevencija bovine viralne dijareje uključuje: identifikaciju i eliminaciju perzistentno inficiranih životinja, poboljšavanje imuniteta vakcinacijom i implementaciju strogih mjera biosigurnosti kako bi spriječili uvođenje PI životinja u krdo.