Endooparazitarno oboljenje čiji uzročnik čitav životni ciklus provede u traheji odraslih pčela. Svrstano je na B listu zaraznih bolesti pčela-OIE.
ETIOLOGIJA
Uzročnik oboljenja je trahealna grinja, Acarapis woodi. Ovalnog je oblika, bijele boje sa veličinom ženki 140–175 μm i mužjaka 125–136 μm. Oplođene ženke imaju kratku foretičnu fazu gdje napuštaju traheju i kače se na dlačice trenutnog domaćina čekajući direktni kontakt sa drugom, mladom odraslom pčelom kada prelazi na nju i tu izaziva infestaciju. U traheji polaže jaja, a svi ciklusi razvoja (jaje, larva i odrasli prazit) se odvijaju u trahealnoj mreži domaćina. Hrane se isključivo hemolimfom domaćina. Iako su sve odrasle pčele u košnici osjetljive, najteža infestacija se javlja kod trutova.
EPIDEMIOLOGIJA
Životni ciklus parazita traje gotovo dugo koliko i život individualne pčele tokom aktivne sezone. Tokom zime parazit se može multiplicirati 5-6 puta prilikom čega nastaje velika infestacija košnice što može dovesti do velikih gubitaka. Patogeni efekat na individualnim pčelama zavisi od broja parazita u traheji i zavisi od mehaničkih oštećenja kao i fizioloških poremećaja usljed opstrukcije zračnih puteva, lezija u trahealnim zidovima i količini gubitka hemolimfe.
KLINIČKA SLIKA
Uključuje pojavu mrtvih pčela, pčela koje ne mogu da lete, pčele koje puze, pčele sa K oblikom krila. Sve ove pčele se najviše primijete na ulazu u košnicu. Tokom perioda zime mogućnost pčela da vrši termoregulaciju košnice ”zujanjem” je poremećenja zbog nemogućnosti torakalnih mišića da proizvedu dovoljnu količinu toplote što može uzrokovati pojavu velikog broja smrtnih slučajeva naročito starijih pčela koje se nalaze na spoljnjim stranama klupka. Može se javiti i dizenterija.
DIJAGNOZA
Detekcija uzročnika je jednostavna. Prisustvo se može ustanoviti mikroskopskom disekcijom, mikroskopijom zbirnih uzroaka, konvencionalnim i real-time PCR.
DIFERENCIJALNA DIJAGNOZA
Akutna i hronična paraliza pčela, nozemoza i trovanje.